جریمه عدم ارسال و دیرکرد پرداخت مالیات حقوق + نحوه بخشودگی

در اینجا به بررسی قوانین مرتبط با جریمه مالیات حقوق، نحوه محاسبه آن، مسئولیت های قانونی کارفرما، فرآیند اعتراض و بخشودگی جریمه مالیات حقوق و نکاتی جهت پیشگیری از بروز این جرایم خواهیم پرداخت.

مالیات بر حقوق از نوع مالیات مستقیم است که اگرچه از حقوق کارکنان کسر می گردد، ولی پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی، تکلیف کارفرمایان می باشد. به موجب قانون مالیات های مستقیم، هر کارفرما موظف است در صورتی که حقوق کارکنان مشمول مالیات حقوق باشد، مبلغ مالیات حقوق را از حقوق کارکنان کسر کرده و در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. با این حال، در مواردی ممکن است کارفرما به دلایل مختلفی در پرداخت به موقع این مالیات کوتاهی کند که نتیجه آن، اعمال جریمه‌ های مالیاتی است. جریمه مالیات حقوق نه تنها موجب افزایش زیان کارفرما شود، بلکه می تواند تبعات قانونی نیز در پی داشته باشد.

کارفرمایان مکلف هستند لیست حقوق پرسنل را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند و طبق محاسبات سامانه مالیات حقوق، مالیات مربوطه را از حقوق پرسنل کسر و به اداره مالیات پرداخت نمایند. هرگونه کوتاهی در انجام این تکلیف منجر به جرایمی خواهد شد. عدم ارسال لیست مالیات حقوق،‌ عدم پرداخت مالیات حقوق، تاخیر در پرداخت مالیات حقوق، عدم کسر مالیات از حقوق پرسنل و یا کتمان حقوق واقعی پرسنل منجر به جریمه مالیاتی خواهد شد. جریمه‌هایی که در صورت عدم رعایت قوانین مالیاتی به کارفرمایان تعلق می‌گیرند عبارتند از:

• جریمه عدم ارسال لیست مالیات حقوق موضوع ماده ۱۹۷ قانون مالیات های مستقیم
• جریمه عدم پرداخت یا تاخیر در پرداخت مالیات حقوق موضوع ماده ۱۹۹ قانون مالیات های مستقیم

طبق ماده ۱۹۷ قانون مالیات‌ های مستقیم، در صورتی که کارفرما لیست مالیات حقوق را در موعد قانونی ارسال نکند، مشمول جریمه‌ای معادل ۲ درصد حقوق پرداختی خواهد شد.

مطابق با ماده ۱۹۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اگر مالیات کسر شده از حقوق کارکنان در موعد مقرر به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نشود، دو جریمه در پی دارد.

1. یکی جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق در مهلت مقرر که معادل ۱۰ درصد مبلغ مالیات پرداخت‌ نشده می باشد.
2. دیگری جریمه دیرکرد پرداخت مالیات حقوق است، که معادل ۲.۵ درصد مالیات پرداخت نشده، به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخیر محاسبه خواهد شد.

مالیات حقوق جزء مالیات های تکلیفی می باشد و تکلیف کارفرما است. در صورتی که کارفرما به تکلیف خود عمل نکند و این مالیات را از حقوق پرسنل کسر نکند، باز هم مشمول جریمه های ماده ۱۹۹ قانون مالیات های مستقیم می شود.

برای روشن شدن نحوه محاسبه جریمه مالیات حقوق، یک مثال عملی ارائه می‌دهیم:

فرض کنید شرکتی در اسفند ۱۴۰۳ مبلغ ۱.۲ میلیارد ریال حقوق به کارکنان پرداخت کرده اما لیست مالیات حقوق را ارسال نکرده است. با فرض اینکه مبلغ مالیات حقوق همه پرسنل معادل ۱۰۰ میلیون ریال بوده، و این مالیات تا خرداد ۱۴۰۴ پرداخت نشده است، مبلغ کل جریمه را محاسبه می کنیم:

1. جریمه عدم ارسال لیست: ۲٪ × ۱.۲ میلیارد = ۲۴ میلیون ریال
2. جریمه عدم پرداخت در مهلت مقرر (۱۰٪): ۱۰٪ × ۱۰۰ میلیون = ۱۰ میلیون ریال
3. جریمه تاخیر سه‌ ماهه (۲.۵٪ × ۳ ماه): ۷.۵٪ × ۱۰۰ میلیون = ۷.۵ میلیون ریال

بنابراین مجموع جریمه مالیات حقوق معادل ۴۱.۵ میلیون ریال می باشد.

بخشودگی جریمه مالیات حقوق تا ۸۰ درصد در صورت پرداخت اصل مالیات حقوق و با درخواست مودی و موافقت سازمان امور مالیاتی امکان‌ پذیر است. شرایط بخشودگی جرائم مالیات حقوق عبارتند از:

• پرداخت یا ترتیب پرداخت اصل مالیات حقوق: مودی باید اصل مالیات حقوق را پرداخت کرده یا ترتیبی برای پرداخت اقساطی آن با سازمان مالیاتی تنظیم کرده باشد.
• قبول برگ تشخیص مالیات حقوق: مودی باید یا برگ تشخیص مالیات حقوق یا برگ مطالبه صادر شده برای مالیات حقوق را پذیرفته باشد.

توجه داشته باشید که اولین شرط برای بخشودگی جرائم مالیات حقوق، پرداخت کامل مبلغ اصلی مالیات تکلیفی است. اگر اصل بدهی خود را تسویه نکرده باشید، نمی‌توانید برای بخشودگی جریمه اقدام کنید. مودیانی که شرایط مذکور را رعایت کنند، می‌توانند تا سقف ۸۰ درصد از بخشودگی جرائم مالیاتی بهره‌مند شوند. این بخشودگی به جریمه تاخیر در پرداخت مالیات یا عدم ارسال لیست مالیات حقوق تعلق می‌گیرد.

ممیز مالیاتی نیز موظف‌ است پس از پرداخت اصل مالیات توسط مودی، درخواست بخشودگی را دریافت و بررسی کنند. در ادامه، قبض مالیات حقوق برای باقیمانده جرائم مالیاتی را صادر کند تا مودی نسبت به پرداخت قبض مالیات اقدام کند.

در اینجا یک نمونه متن نامه درخواست بخشودگی جریمه مالیات حقوق به سازمان امور مالیاتی را آورده ایم: