بازنشستگی پیش از موعد: جدیدترین قانون 1403

بر اساس قانون جدید تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۳، امکان بازنشستگی پیش از موعد زنان و مردان وجود دارد. در اینجا علاوه بر ارائه فرم محاسبه آنلاین بازنشستگی تامین اجتماعی، به بررسی شرایط بازنشستگی پیش از موعد بر اساس جدیدترین قوانین و آیین نامه های تامین اجتماعی خواهیم پرداخت.

با استفاده از فرم محاسبه آنلاین بازنشستگی بیدبرگ می توانید علاوه بر محاسبه سن بازنشستگی خود، میزان افزایش سنوات الزامی بیمه پردازی خود را بر اساس آیین نامه اجرایی قانون افزایش سن بازنشستگی را بدست آورید. برای این منظور لازم است میانگین حقوق ۲ سال آخر، سن، سابقه بیمه و جنسیت خود را در فرم وارد کنید.

برای اینکه ببینید چند سال سابقه بیمه دارید، می بایست سوابق تلفیقی خود را در سایت تامین اجتماعی مشاهده کنید. در گزارش سوابق تلفیقی، در صورتی که همزمان از چند جا برای شما بیمه رد شده باشد، فقط یکی از آنها در محاسبه سابقه بیمه در نظر گرفته می شود. برای مشاهده سوابق تلفیقی بیمه تامین اجتماعی، بعد از ورود به سایت تامین اجتماعی، از منوی بیمه شدگان گزینه خدمات سوابق را انتخاب کنید و پس از آن گزینه سوابق تلفیقی را انتخاب کنید.

برای بدست آوردن میانگین حقوق دو سال آخر خود در سامانه eservices.tamin.ir تامین اجتماعی، از منوی بیمه شدگان، ابتدا گزینه بازنشستگی و سپس نحوه محاسبه مستمری بازنشستگی را انتخاب کنید. در صفحه باز شده، میانگین دستمزد دو سال آخر نمایش داده می شود.

بر اساس ماده 76 قانون بیمه تامین اجتماعی، حداقل سابقه بیمه برای بازنشستگی ۱۰ سال می باشد. یعنی امکان بازنشستگی پیش از موعد با حداقل ۱۰ سال وجود دارد، حتی اگر سابقه بیمه کمتر از ۱۰ سال باشد، باز هم با خرید سابقه بیمه باقیمانده برای ۱۰ سال شدن سابقه بیمه، امکان بازنشستگی پیش از موعد وجود دارد.

بر اساس این ماده قانونی، سن بازنشستگی مردان ۶۰ سال تمام و سن بازنشستگی زنان ۵۵ سال تمام می باشد. هرچند بر اساس آیین نامه اجرایی قانون افزایش سن بازنشستگی، سن بازنشستگی برای مردان ۶۲ سال و برای زنان ۵۵ سال تعیین شده است.

پیرو تصویب آیین نامه مذکور توسط هیات وزیران و ابلاغ آن به سازمان اداری و استخدامی و وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، هنوز بخشنامه تامین اجتماعی در این خصوص ابلاغ نشده است. تا پیش از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی، شرایط و قوانین بازنشستگی پیش از موعد تامین اجتماعی تغییری نکرده و قانون قبلی تامین اجتماعی ملاک قرار می گیرد. در صورت ابلاغ بخشنامه مذکور شرایط جدید بازنشستگی پیش از موعد در همین صفحه از سایت بیدبرگ اطلاع رسانی می شود.

سازمان تامین اجتماعی برای بازنشستگی شرایط سنی خاصی را در نظر می گیرد. به این معنی که بازنشستگی زنان در هر سنی امکان پذیر نیست و بر اساس میزان سابقه بیمه، حداقل سن بازنشستگی تعیین می شود. در این بخش از مقاله بیدبرگ شرایط بازنشستگی پیش از موعد زنان را بررسی می کنیم.

زنان با داشتن۲۰ سال سابقه بیمه و ۵۵ سال سن می توانند بازنشسته شوند. حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی به نسبت سابقه بیمه و بر اساس میانگین حقوق ۲ سال آخر محاسبه می شود. به عنوان مثال اگر ۲۵ سال سابقه بیمه داشته باشید با ۲۵ روز حقوق بازنشسته می شوید. هرچند به استناد ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی اگر این حقوق کمتر از حداقل حقوق کارگر باشد، با حداقل حقوق اداره کار بازنشسته می شوید و حقوق شما هر سال با توجه به حداقل حقوق اداره کار همان سال افزایش پیدا می کند. البته توجه داشته باشید که در این حالت می توانید با افزایش سابقه بیمه تا ۳۰ سال نیز بازنشسته شوید. برای راهنمایی در این زمینه به صفحه سن بازنشستگی تامین اجتماعی بیدبرگ مراجعه کنید.

• بر اساس تبصره ۴ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی زنانی که در زمان درخواست بازنشستگی بیمه اجباری هستند می توانند با ۲۰ سال سابقه بیمه و داشتن حداقل ۴۲ سال سن می توانند با ۲۰ روز حقوق بازنشسته شوند. این حالت بازنشستگی پیش از موعد، فقط مخصوص زنان کارگر می باشد که در کارگاه های مشمول قانون کار شاغل هستند. بعید هست که بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی هم بازنشستگی با ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن برای مشمولان قانون کار خانوم رو لغو کند. (اگر هم تامین اجتماعی بازنشستگی ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن را لغو کند، امکان ابطال بخشنامه فوق در دیوان وجود دارد، پس به احتمال زیاد تامین اجتماعی هم بازنشستگی ۲۰ سال سابقه بیمه و ۴۲ سال سن رو لغو نخواهد کرد. )
• حالت دیگری که امکان بازنشستگی پیش از موعد با ۲۰ سال سابقه بیمه برای زنان را فراهم می کند،‌۲۰ سال سابقه متوالی در مشاغل سخت و زیان آور است. هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و‌ زیان‌آور، یک و نیم سال محاسبه خواهد شد.
• بازنشستگی پیش از موعد جانبازان و معلولان شرایط خاص دیگری نیز دارد.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی پیش از موعد بانوان تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

همانطور که در ماده ۷۶ قانون بیمه تامین اجتماعی آمده است، زنان با داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه می توانند در سن ۵۵ سالگی بازنشسته شوند. البته این حداقل سن بازنشستگی زنان نیست. زیرا همانطور که مطرح شد با افزایش سابقه به ۲۰ تا ۳۰ و بیشتر، شرط حداقل سن برای بازنشستگی خانم ها کاهش می یابد.
زنان با حداقل ۵۵ سال سن و سابقه بیمه بین ۱۰ تا ۲۰ سال، می توانند درخواست بازنشستگی پیش از موعد بدهند. البته در این حالت، حقوق بازنشستگی به نسبت سنوات بیمه پردازی محاسبه خواهد شد. به عنوان مثال: با ۱۰ سال سابقه ۱۰ روز حقوق و با ۱۵ سال سابقه ۱۵ روز حقوق بازنشستگی تعلق می گیرد. البته در این شرایط می توانید با خرید سابقه بیمه یا ادامه بیمه پردازی، سابقه بیمه خود را تا ۲۰ سال افزایش دهید و بر اساس ماده 111 قانون تامین اجتماعی با حداقل حقوق اداره کار بازنشسته شوید.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی تامین اجتماعی تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

امکان بازنشستگی پیش از موعد زنان با کمتر از ۱۰ سال سابقه بیمه نیست،‌ مگر اینکه با خرید سابقه بیمه، یا ادامه بیمه پردازی سابقه بیمه خود را حداقل به ۱۰ سال برسانند. در این صورت با داشتن حداقل ۵۵ سال سن می توانید با ۱۰ روز حقوق بازنشسته شوید.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی تامین اجتماعی تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

بازنشستگی پیش از موعد مردان نیز مانند خانم ها شرایط سنی خاصی دارد. به این معنی که بازنشستگی مردان در هر سنی امکان پذیر نیست و بر اساس میزان سابقه بیمه، حداقل سن بازنشستگی تعیین می شود. در این بخش از مقاله بیدبرگ، شرایط بازنشستگی پیش از موعد مردان بر اساس میزان سابقه بیمه آن ها را بررسی می کنیم.

مردان با داشتن ۲۰ سال سابقه بیمه می توانند در سن ۶۰ سالگی درخواست بازنشستگی دهند. در این حالت حقوق بازنشستگی مردان به نسبت سابقه بیمه و بر اساس میانگین حقوق ۲ سال آخر محاسبه می شود. به عنوان مثال اگر ۲۵ سال سابقه بیمه داشته باشید با ۲۵ روز حقوق بازنشسته می شوید. هرچند به استناد ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی اگر این حقوق کمتر از حداقل حقوق کارگر باشد، با حداقل حقوق اداره کار بازنشسته می شوید و هر سال حقوق شما با توجه به حداقل حقوق اداره کار افزایش می یابد. البته توجه داشته باشید که در این حالت می توانید با افزایش سابقه بیمه تا ۳۰ سال نیز بازنشسته شوید. برای راهنمایی در این زمینه به صفحه سن بازنشستگی تامین اجتماعی بیدبرگ مراجعه کنید.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی پیش از موعد تامین اجتماعی تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

حداقل سابقه بیمه برای بازنشستگی پیش از موعد مردان ۱۰ سال می باشد. مردان با حداقل ۱۰ سال سابقه بیمه می توانند در سن ۶۰ سالگی بازنشسته شوند. همانطور که مطرح شد با افزایش سابقه بیمه به ۲۰، ۳۰ و یا بیشتر، شرط حداقل سن بازنشستگی برای آقایان کاهش می یابد.

مردان با حداقل ۶۰ سال سن و سابقه بیمه بین ۱۰ تا ۲۰ سال، می توانند درخواست بازنشستگی پیش از موعد بدهند. در این صورت حقوق بازنشستگی به نسبت سنوات بیمه پردازی محاسبه خواهد شد. به عنوان مثال: با ۱۰ سال سابقه، ۱۰ روز حقوق و با ۱۵ سال سابقه، ۱۵ روز حقوق بازنشستگی تعلق می گیرد. البته در این شرایط می توانید با خرید سابقه بیمه یا ادامه بیمه پردازی، سابقه بیمه خود را تا ۲۰ سال افزایش دهید و بر اساس ماده 111 قانون تامین اجتماعی و با ۲۰ روز حقوق یا حداقل حقوق اداره کار (هر کدام که بیشتر باشد) بازنشسته شوید.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی تامین اجتماعی تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

امکان بازنشستگی پیش از موعد با کمتر از ۱۰ سال سابقه بیمه نیست،‌ مگر اینکه با خرید سابقه بیمه، یا ادامه بیمه پردازی سابقه بیمه خود را حداقل به ۱۰ سال برسانید. در این صورت با داشتن حداقل ۶۰ سال سن می توانید با ۱۰ روز حقوق بازنشسته شوید.

بعد از ابلاغ بخشنامه تامین اجتماعی در خصوص افزایش سن بازنشستگی ممکن است شرایط بازنشستگی پیش از موعد تامین اجتماعی تغییر کند. هنوز بخشنامه مذکور ابلاغ نشده است و فعلا این شرایط برای بازنشستگی پابرجاست. شرایط جدید بعد از صدور بخشنامه فوق در این صفحه بروزرسانی خواهد شد.

گاهی اوقات عوامل مختلفی نظیر بیماری، حوادث شغلی یا حوادث غیرمترقبه، منجر به ناتوانی فرد برای ادامه کار می‌شود. این ناتوانی می‌تواند باعث از کار افتادگی کلی یا جزئی باشد. از کار افتادگی، برخلاف بازنشستگی که وابسته به سن و سابقه است، به سطح توانایی فرد در انجام کار و میزان آسیب یا بیماری تشخیص داده‌ شده توسط کمیسیون‌ های پزشکی تامین اجتماعی وابسته می باشد. در این وضعیت، بیمه شده می‌تواند پیش از موعد و بدون توجه به سن و سابقه خود، درخواست از کار افتادگی بدهد و از حقوق و مزایای از کار افتادگی تامین اجتماعی برخوردار شود.

توجه داشته باشید که بازنشستگی و از کار افتادگی دو مفهوم متفاوت می باشند، اما از لحاظ حمایت ها شباهت های زیادی دارند. مهمترین مزیت آن نیز این است که بعد از تایید از کار افتادگی، همانند بازنشستگی، مستمری پرداخت خواهد شد.

بیمه‌شدگان تامین اجتماعی در صورت داشتن حداقل شرایط بازنشستگی می‌توانند با اطلاع کتبی به کارفرما درخواست بازنشستگی تامین اجتماعی را به سازمان تامین اجتماعی حوزه محل کار خود تسلیم کنند تا طبق‌ مقررات تامین اجتماعی مستمری بازنشستگی برقرار گردد. در زیر یک نمونه متن نامه درخواست بازنشستگی به کارفرما که در پایین آن رونوشت به تامین اجتماعی نیز در نظر گرفته شده است، آورده شده است:

در سابقه بیمه برای بازنشستگی علاوه بر سوابق بیمه که کارفرما برای ما رد می کند، می توان از راه های دیگری نیز سابقه بیمه را افزایش داد:

• در صورتی که جایی کار می کردید و کارفرما شما را بیمه نکرده بود، می توانید از کارفرما شکایت کنید تا سوابق بیمه رد نشده به سوابق بیمه شما اضافه شود. برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه شکایت از کارفرما بابت بیمه بیدبرگ مراجعه کنید.
• در صورتی که در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال داشته اید، عنوان شغلی سال های قبل را به منظور مشمول سختی کار بودن پیگیری کنید و مطمئن شوید که عنوان شغلی در لیست بیمه همانی باشد که در اداره کار مشمول سختی کار شده است. زیرا هر سال سابقه بیمه در مشاغل سخت و زیان آور معادل یک و نیم سال سابقه بیمه معمولی می باشد.
• وضعیت سوابق بیمه نامشخص گذشته را پیگیری کنید تا در جمع کل سوابق بیمه تامین اجتماعی شما در نظر گرفته شود و بتوانید با سابقه بیمه بیشتر بازنشسته شوید.
• سابقه بیمه های اختیاری، مشاغل آزاد، بیمه کارگران ساختمان و.. نیز در سوابق مورد قبول برای بازنشستگی در نظر گرفته می شوند.
• در سال های منتهی به سن بازنشستگی تامین اجتماعی، با استعلام بیمه خود مطمئن شوید کارفرما حق بیمه شما را کامل و با توجه به حقوق دریافتی در لیست بیمه رد کرده است. برای راهنمایی در این زمینه به صفحه مشاهده سوابق بیمه تامین اجتماعی بیدبرگ مراجعه کنید.
• مدت دریافت بیمه بیکاری و مرخصی استعلاجی جزو سوابق بیمه در نظر گرفته می شود. اگرچه بهتر است در دو سال منتهی به بازنشستگی، بیمه بیکاری و مرخصی استعلاجی نگیرید. زیرا میانگین حقوق سال های پایانی، حقوق بازنشستگی شما را تعیین می کند و حقوق بیمه بیکاری و مرخصی استعلاجی این میانگین را کاهش می دهد.
• امکان اضافه کردن سابقه خدمت سربازی برای آقایان به سوابق بیمه آنها وجود دارد، اگرچه می بایست مبلغی بابت خرید سابقه بیمه سربازی پرداخت شود.
• در صورتی که سابقه بیمه هنوز ۱۰ سال یا ۲۰ سال نشده است در صورت رسیدن به سن بازنشستگی امکان خرید سوابق بیمه برای تکمیل سابقه بیمه مورد نیاز برای بازنشستگی وجود دارد.