بکارگیری بازنشستگان در شرکت ها و مشاغل خصوصی

قانون منع بکارگیری بازنشستگان هیچ محدودیتی برای استخدام بازنشستگان در بخش خصوصی در نظر نگرفته و فقط محدودیت هایی را برای اشتغال بازنشستگان در بخش دولتی و عمومی در نظر گرفته است. بر اساس قانون کار، کارفرمایان موظف به پرداخت کلیه حقوق و مزایای قانون کار به پرسنل بازنشسته مانند سایر کارکنان هستند. در اینجا به بررسی جریمه بکارگیری بازنشستگان، رای دیوان عدالت اداری در خصوص بکارگیری بازنشستگان، و اشتغال پاره‌ وقت و تمام وقت بازنشستگان پرداخته شده است.

قانون ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان، با هدف محدود کردن اشتغال مجدد بازنشستگان در دستگاه‌های دولتی و عمومی وضع شده است و هیچ محدودیتی برای اشتغال مجدد بازنشستگان در بخش خصوصی در نظر نگرفته است. در واقع این قانون، بازنشستگان را از استخدام دوباره در مشاغل دولتی منع می‌کند. اما برای استخدام بازنشسته در بخش خصوصی محدودیتی وجود ندارد.

قانون حاکم بر روابط بین کارگر و کارفرما، قانون کار می باشد. بر اساس قانون کار محدودیتی برای استخدام افراد بازنشسته در نظر گرفته نشده است. بنابراین در صورت اشتغال این افراد به هر صورتی، کارفرما مکلف است تمام حقوق و مزایا را مانند سایر کارگران پرداخت کند. بنابراین می توان گفت چیزی تحت عنوان قانون ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان در شرکت های خصوصی وجود ندارد و قانون مذکور مربوط به دستگاه های دولتی و عمومی می باشد.

همانند بکارگیری بازنشستگان تامین اجتماعی، بکارگیری بازنشستگان سایر صندوق های بازنشستگی از قبیل صندوق های بازنشستگی لشکری و کشوری نیز در کارگاه های خصوصی برای کارفرما منع قانونی ندارد و هیچ منعی برای بکارگیری بازنشستگان نیروهای مسلح در شرکتهای خصوصی وجود ندارد.

آنچه در مورد منع بکارگیری بازنشستگان خدمات کشوری و نیروهای مسلح در قانون منع بکارگیری بازنشستگان آمده است مربوط به استخدام مجدد بازنشسته دولتی و نیروهای مسلح در دستگاه های دولتی و عمومی از قبیل نیروهای مسلح می باشد و ارتباطی با بخش خصوصی ندارد. اگرچه طبق قانون مذکور، برخی استثنائات برای به کارگیری بازنشستگان در ارگان های دولتی و نیروهای مسلح نیز در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال بکارگیری بازنشستگان نیروهای مسلح با مجوز فرمانده کل قوا مجاز است.

همانطور که مطرح شد بر اساس قانون کار هیچ محدودیتی در زمینه بکارگیری بازنشستگان در شرکت های خصوصی وجود ندارد. همچنین قانون ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان محدودیت هایی برای بکارگیری بازنشستگان در بخش های دولتی و عمومی در نظر گرفته است، اما هیچ محدودیتی برای شرکت های خصوصی در این زمینه اعمال نکرده است. بنابراین می توان گفت بکارگیری بازنشستگان تامین اجتماعی در بخش خصوصی جریمه ای برای کافرما در پی نخواهد داشت. اما در مورد اشتغال مجدد افراد بازنشسته، می تواند منجر به قطع مستمری آنها شود.

بر اساس بند ۱۵ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی بازنشستگی به این صورت تعریف شده است:

تامین اجتماعی بر اساس این قانون شرط اصلی بازنشستگی، و به تبع آن برقراری حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی را عدم اشتغال به کار می داند. بنابراین به استناد این قانون در صورتی که بازنشستگان تامین اجتماعی بعد از رسیدن به سن بازنشستگی تامین اجتماعی و احراز شرایط بازنشستگی مجددا مشغول به کار شوند، مستمری بازنشستگی آنها قطع خواهد شد.

در اینجا عبارت "عدم اشتغال بیمه شده به کار" قابل بحث می باشد. در گذشته تامین اجتماعی هرگونه اشتغال به کار که در نتیجه آن مزد دریافت شود را اشتغال به کار می دانست. اما رای دیوان عدالت اداری در خصوص بکارگیری بازنشستگان تامین اجتماعی، اشتغال به کار بازنشستگان تامین اجتماعی را تحت شرایطی مجاز می داند. در رای دیوان عدالت اداری در خصوص بکارگیری بازنشستگان تامین اجتماعی آمده است:

همانطور که مطرح شد، بکارگیری بازنشستگان در بخش خصوصی هیچ منع قانونی ندارد. قانون حاکم بر روابط کار بین کارفرما و کارگر، قانون کار می باشد. بر اساس قانون کار محدودیتی برای استخدام افراد بازنشسته در نظر گرفته نشده است. بنابراین در صورت اشتغال این افراد به هر صورتی، کارفرما مکلف است تمام حقوق و مزایا را مانند سایر کارگران پرداخت کند. فرق نمی کند که قرارداد کار به صورت پاره وقت باشد یا تمام وقت. در واقع محدودیتی که در این زمینه وجود دارد مربوط خود افراد بازنشسته می باشد.

افرادی که مستمری بازنشستگی دریافت می کنند، در صورت اشتغال به کار مجدد با ریسک قطع حقوق بازنشستگی خود مواجه می شوند. بر اساس رای دیوان عدالت اداری در خصوص بکارگیری بازنشستگان تامین اجتماعی، راهکاری که می تواند مانع از قطع مستمری آنها در زمان اشتغال مجدد شود، اشتغال غیر مستمر و به صورت پاره وقت می باشد. بر اساس این رای دیوان، اشتغال به کار بازنشستگان تامین اجتماعی به صورت غیر مستمر در زمان و ساعات محدود با حق‌الزحمه معین بر مبنای توافق‌ طرفین مشمول قطع مستمری بازنشستگی نمی باشد.

تنظیم یک قرارداد کار با در نظر گرفتن شرایط فوق، می تواند در صورت قطع مستمری بازنشسته بعد از اشتغال به صورت پاره وقت کارگشا باشد. برای این منظور می توانید از مشاوره با متخصصین بیدبرگ در زمینه تامین اجتماعی بهره مند شوید تا با نکاتی که در قرارداد کار می بایست در نظر گرفته شود آشنا شوید. همچنین می توانید به صورت رایگان با فرم قرارداد کار آنلاین بیدبرگ، قرارداد کار را تنظیم کنید.

در صورت اشتغال مجدد بازنشستگان تامین اجتماعی، امکان قطع مستمری بازنشستگی آنها وجود دارد. به خصوص اگر کارفرما آتها را بیمه کند. گاهی اوقات ممکن است پس بازنشستگی قصد اشتغال به کار مجدد داشته باشید و بخواهید با افزایش سابقه و یا حقوق خود، مستمری بازنشستگی بیشتری دریافت کنید. در این صورت هیچ منعی وجود ندارد و می توانید با اشتغال مجدد در بخش خصوصی مجددا شروع به بیمه پردازی توسط کارفرمای خود کنید.

فقط توجه داشته باشید در این صورت لازم است تا این موضوع را به تامین اجتماعی گزارش دهید و پس از قطع مستمری بازنشستگی، مجددا شروع به بیمه پردازی کنید. در نهایت می توانید بعد از اتمام اشتغال، مجددا درخواست بازنشستگی دهید تا با شرایط جدید بازنشسته شوید.

همانطور که گفته شد، بازنشسته نمی بایست بعد از بازنشستگی به کار تمام وقت مجددا مشغول به کار شود، اگرچه بازنشسته می تواند تحت شرایطی به صورت پاره وقت بعد از بازنشستگی نیز مشغول به کار شود.

در صورتی که فردی با وجود دریافت حقوق بازنشستگی از تامین اجتماعی، مجددا به صورت تمام وقت مشغول به کار شود، تامین اجتماعی فرد را مستحق دریافت مستمری نمی داند و مستمری وی را قطع می کند. البته همانطور که ذکر شد، استخدام افراد بازنشسته برای کارفرما جریمه ای ندارد و تبعات آن متوجه بازنشستگان می باشد.

یکی از راه هایی که تامین اجتماعی متوجه اشتغال مجدد بازنشستگان می شود، بازرسی از کارگاه می باشد. بازرسان تامین اجتماعی معمولا به صورت دوره ای از کارگاه ها بازدید می کنند و اگر متوجه اشتغال افراد بازنشسته شوند، می تواند منجر به قطع مستمری آنها شود. سایر افراد نیز از همین طریق می توانند اشتغال افراد بازنشسته را به تامین اجتماعی گزارش کنند. لذا برای گزارش اشتغال تمام وقت بازنشسته تامین اجتماعی بعد از بازنشستگی، می توانید با مراجعه حضوری به تامین اجتماعی درخواست بازرسی بیمه تامین اجتماعی از کارگاه مربوطه را داشته باشند. در زمان درخواست گزارش بازرسی می توانید درخواست کنید که نام شما افشا نشود.