حق تاهل: قانون و شرایط تعلق ۱۴۰۳

شورای عالی کار برای سال ۱۴۰۳،‌ همه کارگران مشمول قانون کار را که شرایط دریافت حق تاهل را دارند،‌ مستحق دریافت حق تاهل کرده است. در این مقاله در مورد حق تاهل ۱۴۰۳، شرایط دریافت حق تاهل و اینکه آیا مشمول بیمه و مالیات است صحبت می کنیم.

حق تاهل عنوان جدیدی است که در بخشنامه مزد سال ۱۴۰۳ برای کارگران متاهل اعم از زن و مرد بصورت ماهانه در نظر گرفته می شود. حق تاهل به تمام کارمندان و کارگران که در زمان اشتغال متاهل باشند تعلق می گیرد، مگر اینکه همسر کارگر فوت کرده باشد یا طلاق گرفته باشند.

حق تاهل به همه کارگران که متاهل هستند تعلق می گیرد. شرایط دریافت حق تاهل حق تاهل در سال 1403 در زیر آورده شده است:

1. برای حق تاهل، نیازی به سابقه بیمه نیست
2. تفاوتی بین زن و مرد نیست. یعنی هم به زن متاهل و هم به مرد متاهل تعلق می گیرد.
3. حق تاهل به ازدواج دائم تعلق می گیرد ( حق تاهل به ازدواج موقت تعلق نمی گیرد)
4. حق تاهل به یک همسر تعلق می گیرد ( حق تاهل به چند همسر تعلق نمی گیرد)
5. در صورتی که هر دو زن و مرد در یک کارگاه مشغول باشند، به هر دوی آن ها حق تاهل تعلق می گیرد.

برای دریافت حق تاهل، تفاوتی بین کارگر زن و مرد در نظر گرفته نشده است. لذا در صورت وجود شرایط قانونی (در صورت متاهل بودن) به هر دو زن و شوهر، حق تاهل تعلق می گیرد. در واقع، حق تاهل به خانم ها هم تعلق می گیرد. به عبارت دیگر، اگر کارمند زن، سرپرست خانوار نباشد ولی متاهل باشد نیز حق تاهل تعلق می گیرد.

حق تاهل، مانند حق مسکن، حق اولاد و بن جزو مزایای رفاهی و انگیزشی است. در واقع هر جا که در محاسبات حسابداری، حق مسکن و بن در نظر گرفته می شود، حق تاهل نیز در نظر گرفته می شود و هر جا که حق مسکن و بن در محاسبات حسابداری در نظر گرفته نمی شود، حق تاهل نیز در نظر گرفته نمی شود.

لذا حق تاهل، مانند حق مسکن و بن کارگری، مشمول بیمه و مالیات است. همچنین، حق تاهل مشمول کسر حق بیمه می باشد.

توجه داشته باشید که مطابق رای دیوان عدالت اداری شماره 140331390001065411 مورخ 1403/5/9، مزایای به تبع شاغل (حق مسکن، بن کارگری، حق اولاد، حق تاهل) معاف از مالیات شده اند، ولی از آنجا که در قانون بودجه ۱۴۰۳، مزایای شاغل مشمول مالیات هستند در سال ۱۴۰۳ مزایای به تبع شاغل (حق مسکن، بن کارگری، حق اولاد، حق تاهل) مشمول مالیات هستند. در صورت عدم شمولیت این مزایا در قانون بودجه ۱۴۰۴، این مزایا در سال ۱۴۰۴ از مالیات معاف خواهند بود.

حق تاهل جز مزایای رفاهی و انگیزشی است. مزایای رفاهی و انگیزشی منجمله حق تاهل، جز مزد ثابت یا مزد مبنا یا همان حقوق ثابت قرار نمی گیرد.

مزایای رفاهی و انگیزشی (من جمله حق تاهل)‌ جز مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی شوند. در محاسبه عیدی و سنوات، مزد ثابت یا مزد مبنا در نظر گرفته می شود. لذا حق تاهل همانند بن کارگری و حق مسکن، در محاسبه حق تاهل در نظر گرفته نمی شود.

از ابتدای فروردین سال 1403، حق تاهل در فیش حقوقی کارگران می بایست در نظر گرفته شود. مبلغ حق تاهل برای سال ۱۴۰۳،‌ ماهانه ۵۰۰ هزار تومان می باشد. حق تاهل برای کارگرانی که کارکرد کمتری در ماه دارند،‌ به عنوان مثال ۱۵ روز در ماه کار می کنند،‌ به نسبت کارکرد تعلق می گیرد.

تفاوت های حق اولاد و حق تاهل در زیر آمده است:

1. مبلغ حق اولاد ماهیانه یک فرزند برای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۷۱۶ هزار تومان است، ولی مبلغ حق تاهل در سال ۱۴۰۳، ماهیانه ۵۰۰ هزار تومان است.
2. حق اولاد به ازای داشتن سابقه بیمه و فرزند تعلق می گیرد، ولی حق تاهل به ازای داشتن همسر تعلق می گیرد.
3. حق اولاد معاف از کسر حق بیمه است، در حالی که حق تاهل مشمول کسر حق بیمه است.

شباهت های حق تاهل و حق اولاد نیز در زیر آورده شده است:

1. حق تاهل مانند حق اولاد، هم به زن و هم به مرد شاغل تعلق می گیرد.
2. همانطور که مبلغ حق اولاد در یک ماه ثابت است و با تغییر ماه های ۲۹ روزه، ۳۰ روزه و ۳۱ روزه تغییر نمی کند، مبلغ حق تاهل نیز ثابت است و برای ماه های ۲۹ روزه، ۳۰ روزه و ۳۱ روزه تغییر نمی کند

حق تاهل عنوان جدیدی است که در بخشنامه مزد سال ۱۴۰۳ برای کارگران متاهل اعم از زن و مرد یا زن بصورت ماهانه در نظر گرفته می شود.

در قانون کار به حق تاهل اشاره ای نشده است. اگرچه در ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی به حق عائله مندی یا حق اولاد اشاره شده است که حق عائله مندی (حق اولاد)‌ ارتباطی به حق تاهل ندارد.

لذا اگرچه حق تاهل در قانون کار نیامده است، از آنجا که مصوبه شورای عالی کار است،‌ کلیه کارفرمایان ملزم به پرداخت حق تاهل هستند.

حق تاهل مشمول حق بیمه تامین اجتماعی می باشد. لذا در ارسال لیست بیمه می بایست در قسمت مزایای مشمول مستمر در نظر گرفته شود.

برای اضافه کردن حق تاهل در نرم افزار ، به ماژول حقوق و دستمزد مراجعه کنید. سپس از بخش عملیات، گزینه عامل جدید را انتخاب کنید.

برای عنوان، حق تاهل را انتخاب کنید. طبقه را مزایا،‌ نوع: قراردادی ثابت، و گزینه عادی را برای عادی/فوق العاده انتخاب کنید.

برای حساب معین، ابتدا یک عنوان معین از بخش هزینه ها برای هزینه حق تاهل ایجاد کنید. بعد از ایجاد حساب معین، از ستون حق تاهل، گزینه حق تاهل را انتخاب کنید. سپس، گزینه فعال تیک خورده باشد. و بر روی ذخیره کلیک کنید.

سپس به بخش تنظیم عوامل مراجعه کنید. چون حق تاهل مشمول بیمه و مالیات می باشد، تیک مربوط به مشمول بیمه و مشمول مالیات را بزنید. سپس، تیک ستون حق تاهل را بزنید. در قسمت کارکرد روزانه عدد ۱ را ثبت کنید. در قسمت غیبت، منفی ۱ (۱-) را ثبت کنید. سپس در ستون مبنای محاسبه،‌ روزانه را انتخاب کنید. نوع مخرج برای حق تاهل را مانند حق اولاد، روزهای ماه انتخاب کنید. بر روی گزینه ذخیره کلیک کنید.

سپس در قسمت قراردادها، چه قراردادهای قدیمی پرسنل و چه قرارداد جدید، از قسمت حقوق و مزایای ثابت، حق تاهل را انتخاب کنید و مبلغ را برای سال ۱۴۰۳ به عدد 5 میلیون ریال ثبت کنید.