سنوات: محاسبه آنلاین و نحوه محاسبه ۱۴۰۳ با مثال

میزان سنوات برای هر سال کارکرد، معادل یک ماه آخرین مزد دریافتی کارگر است. محاسبه سنوات با وجود سادگی، نکات کلیدی دارد که در این مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.

• سنوات دارای عناوین مختلفی مانند «حق سنوات» و «پاداش پایان کار» است و با «پایه سنوات» که یکی از آیتم‌های فیش حقوقی است، متفاوت است.
• حتی به کارگرانی که کمتر از یکسال کار کرده باشند، سنوات به نسبت روز کارکرد تعلق می‌گیرد.
• نحوه پایان یافتن همکاری (بازنشستگی، اخراج، استعفا، فوت و...) در پرداخت حق سنوات تاثیری ندارد.
• براساس جدیدترین رای دیوان عدالت اداری، مبنای محاسبه سنوات آخرین حقوق یا مزد کارگر است. حقوق یا مزد بر طبق ماده ۳۵ قانون کار در واقع شامل: مزد ثابت، مزد مبنا(در کارگاه های مشمول طبقه بندی مشاغل)، پایه سنوات، حق سرپرستی، حق جذب، و سختی کار و دیگر مزایای به تبع شغل می‌شود. توجه داشته باشید که مزایای به تبع شاغل شامل: حق مسکن، بن کارگری، حق اولاد، حق تاهل و دیگر مزایا در محاسبه سنوات لحاظ نمی‌شوند.

در این مقاله، نحوه محاسبه سنوات در سال کبیسه ۱۴۰۳ و فرم محاسبه آنلاین سنوات ۱۴۰۳ آورده شده است. همچنین، نحوه محاسبه سنوات برای کارکرد کمتر از یکسال و محاسبه سنوات برای کارکرد بیشتر از یکسال نیز همراه با مثال توضیح داده شده است.

نحوه تکمیل فرم محاسبه آنلاین عیدی و سنوات بیدبرگ در زیر توضیح داده شده است:

1. حداقل مزد ثابت روزانه مطابق حقوق اداره کار ۱۴۰۳، مبلغ ۲،۳۸۸،۷۲۸ ریال می باشد. در صورتی که که مزد ثابت شما متفاوت است،‌ مبلغ فوق را تغییر دهید.
2. در صورتی که در فیش حقوقی شما حق سرپرستی، حق جذب، حق سختی کار نیز ثبت می شود، به صورت ماهانه وارد کنید.
3. تاریخ شروع به کار و روز آخر برای محاسبه سنوات، را ثبت کنید. در صورتی که کارکرد شما کمتر از یکسال باشد و می خواهید سنوات کمتر از یکسال را محاسبه کنید، سیستم کارکرد سالانه شما را محاسبه می کند. از آنجا که سال ۱۴۰۳ کبیسه است، سیستم تعداد روز کارکرد شما را به نسبت ۳۶۶ روز سال محاسبه می کند. همچنین،‌ سیستم پایه سنوات را برای حقوق کارگران باسابقه در نظر میگیرد.
4. در آخر بر روی محاسبه عیدی و سنوات ۱۴۰۳ کلیک کنید تا سنوات شما مشخص شود.

سنوات آخر خدمت یا حق سنوات، یکی از مزایایی است که کارفرما موظف به پرداخت آن به کارگران می باشد. کارگرانی که قرارداد کارشان به اتمام می رسد، یا به دلیل دیگری مانند بازنشستگی، از کار افتادگی و… منجر به پایان همکاری آنها با کارفرما می شود مشمول دریافت نوعی پاداش به عنوان سنوات پایان خدمت می باشند. در محاسبه سنوات، آخرین حقوق و مدت قرارداد تاثیرگذار است.

ماده ۲۴ قانون کار برای جبران تلاش کارگران، پاداشی را به عنوان مزایای پایان کار در نظر گرفته است. حق سنوات که آن را با نام مزایای پایان خدمت نیز می‌شناسند، مبلغی معادل یک ماه آخرین مزد فرد در ازای هر سال کار می باشد. این مبلغ به عنوان پاداش پایان خدمت در زمان خاتمه قرارداد، به کارگر تعلق می‌گیرد.

پایه سنوات مفهومی متفاوت از حق سنوات یا مزایای پایان کار است، و معمولا با سنوات اشتباه گرفته می شود. پایه سنوات را می‌توان بخش حمایتی پایه حقوق نامید که معمولا برای جبران حداقل دستمزد، توسط شورای عالی کار به صورت سالانه تصویب و ابلاغ می‌شود. این بخش از مزد، در واقع قسمتی از مزد پایه است که معمولاً با حداقل دستمزد جمع و به کارگر پرداخت می‌شود.

اما حق سنوات یا پاداش پایان‌کار مبلغی است که طبق ماده ۲۴ قانون کار در اتمام قرارداد کار یکجا به کارگر پرداخت می شود. مبلغ سنوات به ازای هر سال کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر می باشد.

همچنین، پایه سنوات به کارگرانی که بیش از یک‌سال سابقه کار دارند تعلق می گیرد اما حق سنوات به همه کارگران به نسبت روزهای کارکرد تعلق می گیرد.

طبق ماده ۲۴ قانون کار، سنوات برای کارگرانی که یک سال یا بیشتر کار کرده اند سنوات در نظر گرفته شده است، اما این قانون با تبصره ۴ ماده ۴۱ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر اصلاح شده است.
بر اساس تبصره ۴ ماده ۴۱ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر کارفرمایان موظفند به کارگران با قرارداد موقت به نسبت مدت کارکرد، مزایای قانونی پایان ‌کار را به ماخذ هر سال یک‌ ماه آخرین مزد پرداخت نمایند.

بنابراین برای کارگرانی که کمتر از یک سال کار کرده اند به نسبت روزهای کارکرد سنوات تعلق می گیرد. یعنی به همه کارگران،‌ حتی به کارگرانی که کمتر از یک سال سابقه دارند حق سنوات تعلق می گیرد. بنابراین برای محاسبه حق سنوات، با توجه به اینکه سال ۱۴۰۳ کبیسه است، تعداد روزهای کارکرد را تقسیم بر ۳۶۶ می کنیم، سپس ضرب در آخرین حقوق کارگر در سال 1403 میکنیم.

حق سنوات سال ۱۴۰۳ کبیسه = آخرین حقوق × ( ۳۶۶ ÷ تعداد روزهای کارکرد )

دیوان عدالت اداری در چندین رای به صورت متناقض ماخذ محاسبه را اعلام کرده است که این موضوع باعث سردرگمی و گیجی حسابداران، کارفرمایان و کارگران شده است. اما در نهایت در رای ۳۳۲۸ و ۱۴۱۴ دیوان عدالت اداری مربوط به سنوات، ماخذ سنوات را هرچه به عنوان حقوق و مزایا بر اساس مواد ۳۴ و ۳۵ قانون کار و در ازای کار در ساعات عادی به کارگر پرداخت می‌شود در نظر گرفته است.

از آنجا که از نظر حقوقی از کلمه «و» در «مواد ۳۴ و ۳۵ قانون کار» استفاده شده است، می بایست در هر دو ماه ۳۴ و ۳۵ به آن اشاره شده باشد،‌ لذا مواردی از حقوق که می بایست در پرداخت سنوات در نظر گرفت شامل : مزد ثابت، پایه سنوات و مزایای به تبع شغل (حق سرپرستی، حق جذب، سختی کار و...)‌ می باشد. توجه داشته باشید که اضافه کاری و مزایای به تبع شاغل (بن کارگری، حق مسکن، حق اولاد، حق تاهل و..) در محاسبه سنوات در نظر گرفت نمی شود

در پرداخت سنوات نکات زیر را در نظر بگیرید:

• تمامی کارگران، حتی آن ها که کمتر از یکسال کار کرده اند،‌ مشمول دریافت سنوات به نسبت کارکرد هستند.
• نحوه پایان همکاری (استعفا، اخراج،‌ بازنشستگی، از کار افتادگی، فوت و...) در پرداخت سنوات تاثیری ندارد و به همه کارگران سنوات تعلق می گیرد.
• در صورتی که در سال های قبل سنوات به کارگر پرداخت شده باشد،‌ آن سنوات علی الحساب بوده و در هنگام قطع همکاری می بایست سنوات برای کل دوره همکاری از سال اول براساس آخرین حقوق کارگر محاسبه شود. سپس،‌ مبلغ پرداختی در سال های قبل به عنوان علی الحساب در نظر گرفته شود و مابه التفاوت به کارگر پرداخت شود.
• آیتم هایی از حقوق در محاسبه سنوات در نظر گرفته می شوند، شامل: مزد ثابت، مزد مبنا(در کارگاه های مشمول طبقه بندی مشاغل)، پایه سنوات، حق سرپرستی، حق جذب، و سختی کار و دیگر مزایای به تبع شغل می‌شود. توجه داشته باشید که مزایای به تبع شاغل شامل: حق مسکن، بن کارگری، حق اولاد، حق تاهل و دیگر مزایا در محاسبه سنوات لحاظ نمی‌شوند.

حال که با فرمول محاسبه سنوات آشنا شدیم،‌ بهتر است ابتدا مشخص کنیم منظور از آخرین حقوق در فرمول چیست. سپس با استفاده از فرمول بالا به محاسبه سنوات ۱۴۰۳ بپردازیم.

در ماده ۲۴ قانون کار مبنای سنوات آخرین حقوق کارگر تعیین شده است. ماده 35 قانون کار به تعریف مزد پرداخته و مجموع دریافتی های کارگر اعم از نقدی و غیر نقدی را مزد نامیده است، بنابراین از آنجا که ملاک پرداخت حق سنوات، مزد و حقوق بوده لذا تمامی وجوهی که تحت هر عنوان در مقابل انجام کار (به تبع شغل) پرداخت می شود، ملاک محاسبه سنوات است.

این مزایا می‌تواند مواردی مانند سختی کار، سرپرستی، فوق العاده شغل و امثال آن باشد. بنابراین مزد ثابت برای پرداخت سنوات ملاک خواهد بود. یعنی مزایای رفاهی و انگیزشی از قبیل حق مسکن، بن خواربار، کمک عائله مندی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه جزو مزد ثابت و مبنا محسوب نمی‌شوند. پس نباید در محاسبه سنوات در نظر گرفته شوند. در کارهای کارمزدی که مزد در ماه های مختلف متفاوت است نحوه محاسبه سنوات پایان سال بر مبنای میانگین مزد و کارمزد سه ماه آخر کارگر خواهد بود.

پس تا اینجا دانستیم که محاسبات مربوط به حقوق از قبیل حق سنوات، اضافه کاری، شب کاری و ... بر اساس مزد ثابت انجام می شود. حداقل مزد ثابت ماهانه سال ۱۴۰۳ بدون در نظر گرفتن آیتم هایی نظیر حق مسکن و خواربار و ... برای کارگران بدون سابقه کار برابر ۷,۱۶۶,۱۸۴ تومان است.

کارگری که در سال ۱۴۰۳ قراردادش خاتمه می یابد، در صورتی که در سال های گذشته سنوات پایان سال خود را دریافت نکرده باشد، می بایست به ازای هر سال کار مبلغ ۷,۱۶۶,۱۸۴ تومان به عنوان سنوات پایان خدمت دریافت کند. یعنی محاسبه سنوات ۱۴۰۲ و قبل از آن نیز بر مبنای مزد ثابت ۱۴۰۳ انجام می شود.

البته در نظر داشته باشید این مبلغ برای کارگرانی است که حداقل حقوق اداره کار را دریافت می کنند. قانون کار برای سنوات سقفی در نظر نگرفته است. به طور مثال اگر فردی دارای مزد ثابت روزانه ۱ میلیون تومان باشد، در پایان سال سنواتی معادل ۳۰ میلیون تومان به وی تعلق می گیرد.

طبق قانون محاسبه سنوات ( ماده ۲۴ قانون کار ) مبنای محاسبه سنوات پایان خدمت آخرین حقوق در نظر گرفته شده است. نکته مهمی که خوب است بدانید این است که اگر کسی چند سال در یک مجموعه کار کرده، اما سنوات دریافت نکرده باشد، در پایان قرارداد سنوات او می بایست به روز و براساس آخرین حقوق دریافتی کارگر در سال جاری محاسبه شود. به عنوان مثال در محاسبه سنوات 10 سال سابقه، به ازای هر سال یک ماه حقوق به عنوان سنوات در نظر گرفته می شود. به زبان ساده تر اگر شخص در سال 1403 قصد دریافت سنوات خود را دارد، مطابق با قانون کار، سنوات هر 10 سال او به اندازه آخرین حقوق ماهیانه دریافتی او در سال 1403 محاسبه می شود. یعنی محاسبه سنوات ۱۴۰۲ و سال های قبل از آن نیز بر اساس آخرین حقوق در سال ۱۴۰۳ انجام می شود.

همچنین به کسانی که کمتر از یک سال کار کرده باشند، به نسبت ایام کارکرد به آنها سنوات تعلق می گیرد. به عنوان مثال اگر آخرین حقوق ثابت شخصی ۷,۵۰۰,۰۰۰ تومان باشد و این شخص به مدت ۳۰۰ روز کار کرده باشد حق سنوات وی برای سال کبیسه ۱۴۰۳ به این صورت محاسبه خواهد شد:

تومان ۶،۱۴۷،۵۴۱ = ۷,۵۰۰,۰۰۰ × ( ۳۶۶ ÷ ۳۰۰ )

برای محاسبه سنوات می توانید از فرم محاسبه آنلاین سنوات بیدبرگ که در بالای همین صفحه آماده است نیز استفاده کنید.

در ماده ۲۴ قانون کار زمان پرداخت سنوات، خاتمه قرارداد کار در نظر گرفته شده است. البته منظور از خاتمه قرارداد کار فقط پایان مدت قرارداد نیست. طبق قانون کار قرارداد در شرایط زیر خاتمه می یابد:

• بازنشستگی
• از کار افتادگی کلی
• استعفای کارگر
• اخراج کارگر
• فوت کارگر بیمه شده
• پایان قرارداد همکاری

نوع خاتمه قرارداد در محاسبه و پرداخت حق سنوات تاثیری ندارد. پرداخت حق سنوات، یکی از تعهدات کارفرما در قبال کارگر در زمان پایان کار است. بنابراین در صورت پرداخت سنوات در پایان هر سال این مبلغ به عنوان علی الحساب در نظر گرفته می شود.

بنابراین می توان گفت محاسبه سنوات معوقه، اصطلاح درستی برای محاسبه سنوات سال های قبل نمی باشد. زیرا طبق قانون می بایست در پایان قرارداد پرداخت شود. اما در صورتی که بعد از خاتمه قرارداد پرداخت سنوات از طرف کارفرما به تعویق بیافتد، محاسبه سنوات معوقه براساس آخرین حقوق کارگر محاسبه خواهد شد و جزء دیون کارفرما می باشد. بنابراین در صورت تاخیر در پرداخت و پیگیری کارگر از طریق مراجع حل اختلاف، این بدهی به صورت یوم الادا محاسبه خواهد شد.