کسر کار: محاسبه آنلاین، فرمول و مبلغ ۱۴۰۴

با استفاده از فرم محاسبه آنلاین کسر کار می توانید تعداد ساعات و مبلغ هر ساعت کسر کار ۱۴۰۴ را محاسبه کنید. همچنین علاوه بر فرمول و روش های محاسبه کسر کار، به نکات مهم کسر کار در فیش حقوقی و لیست بیمه پرداخته ایم.

کسر کار یکی از مفاهیم مهم در حوزه حقوق و دستمزد است که به معنای کاهش بخشی از حقوق کارگر به دلیل کارکرد کمتر از ساعت کاری تعیین‌ شده می‌ باشد. این کاهش ممکن است به دلیل تاخیر (ورود دیرهنگام ) ، تعجیل (ترک زودهنگام)، غیبت یا عدم حضور مؤثر در محل کار صورت گیرد. دلایل رایج کسر کار از حقوق کارگران توسط کارفرما بر اساس آیین‌نامه‌های داخلی و قانون کار عبارتند از:

• تاخیر در ورود به محل کار
• تعجیل در خروج یا ترک زودهنگام از محل کار
• غیبت بدون مجوز
• ترک پست بدون هماهنگی
• عدم انجام وظایف محوله در ساعات کاری

برای محاسبه آنلاین تعداد ساعات کسر کار از طریق فرم محاسبه آنلاین کسر کار بیدبرگ می توانید تعداد ساعات کسر کار ظاهری، تعداد ساعات کسر کار واقعی، مبلغ هر ساعت کسر کار ۱۴۰۴ و مبلغ کسر کار کل ماه را محاسبه کنید.

برای این منظور می بایست تعداد ساعات کارکرد ماه و آیتم های حقوق و دستمزد از قبیل مزد روزانه، تعداد فرزند، وضعیت تاهل، حق سختی کار،‌حق سرپرستی و ... را مشخص کنید.

در قانون کار به مفهوم کسر کار به صورت مستقیم اشاره ای نشده است، اما ساعت کار در ماده ۵۱ قانون کار تعریف شده است. بر اساس این ماده قانونی ساعت کار قانونی ۴۴ ساعت کار در هفته می باشد. همچنین ماده ۳۹ قانون کار بیان می کند که مزد و مزایا در صورت کارکرد کمتر از ساعات کار قانونی، به نسبت ساعات کار انجام یافته محاسبه و پرداخت می شود.

ضریب کسر کار در قانون کار تعریف نشده است و مبنای محاسبه کسر کار تمام آیتم های حق السعی (کلیه موارد مزد و مزایا) به جز مزایای تبعی مزد (مانند: اضافه کاری، شب کاری و ...) می باشد. یعنی به ازای هر یک ساعت کسر کار به اندازه یک ساعت حق السعی از حقوق و مزایا کسر می گردد.

مطابق ماده ۶۲ قانون کار و ماده ۶۳ قانون کار، برای تعطیلات رسمی و جمعه ها هم مزد در نظر گرفته شده است، در محاسبه ساعات کسر کار می بایست به همان نسبت که از ساعات موظفی کسر می شود، از تعطیلات نیز کسر شود. بنابراین اینجا مفهوم کسر کار ظاهری و کسر کار واقعی مطرح می شود. کسر کار ظاهری مجموع ساعت هایی است که کارگر کمتر از ساعت موظفی ماه کار کرده است. اما در کسر کار واقعی علاوه بر کسر کار ظاهری، بخشی از تعطیلات نیز از کارکرد کامل کسر می شود.

در اینجا با ذکر یک مثال به توضیح این مفهوم می پردازیم. فرض کنید فردی در فروردین ۱۴۰۴ به میزان ۱۳۰ ساعت کار کرده است. با توجه به این که ساعت موظفی فروردین ۱۴۰۴، برابر با ۱۴۷ ساعت می باشد، کسر کار ظاهری این فرد ۱۷ ساعت است و کسر کار واقعی این فرد برابر ۲۶ ساعت است. اختلاف بین کسر کار ظاهری و واقعی در اینجا ۹ ساعت است. در واقع فرودین ۱۱ روز تعطیل دارد که با احتساب روزی ۷.۳۳ ساعت، حدودا ۸۰ ساعت تعطیلی با احتساب مزد داریم. فردی که ۱۷ ساعت از ساعات موظفی را کسر کار داشته به همان نسبت (نسبت کسر کار ظاهری تقسیم بر ساعت موظفی) نیز از تعطیلات وی می بایست کسر گردد. یعنی ۹ ساعت از ساعات با مزد تعطیلات کسر می شود، و در مجموع تعداد ساعات کسر کار واقعی وی ۲۶ ساعت می شود.

محاسبه کسر کار معمولا به دو روش انجام می شود. فرمول محاسبه کسر کار در هر یک از این روش ها متفاوت است. این دو روش عبارتند از:

1. محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد: کم کردن ساعات کسر کار از کارکرد کامل و محاسبه حقوق و مزایا بر اساس میزان کارکرد
2. کم کردن کسر کار از حقوق و مزایای کامل: محاسبه حقوق و مزایا بر اساس کارکرد کامل و سپس کم کردن کسر کار در کسورات حقوق و دستمزد

در روش اول به جای محاسبه تعداد ساعات کسر کار و محاسبه مبلغ کسر کار ساعتی، مانند روشی که در محاسبه حقوق ساعتی بکار می رود،‌ عمل می کنیم. یعنی تعداد ساعات کارکرد شخص را محاسبه می کنیم و حقوق و مزایا را به نسبت ساعات کارکرد محاسبه می کنیم. برای این منظور محاسبه حقوق به این صورت انجام می شود:

1. مجموع ساعات کار در طول ماه را تقسیم بر ساعت موظفی ماه می کنیم.
2. عدد حاصل را در تعداد روزهای ماه (۳۱ یا ۳۰ یا ۲۹ ) ضرب می کنیم تا تعداد روز کارکرد بدست آید.
3. تعداد روز کارکرد را در حقوق و مزایای روزانه ضرب می کنیم تا حقوق و مزایا به نسبت کارکرد بدست آید.

مزایا و معایب محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد

مزیت این روش محاسبه این است که با توجه به اینکه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد محاسبه و پرداخت شده، مشکلی در ثبت حسابداری حقوق و دستمزد ایجاد نمی شود و همه آیتم های حقوق به نسبت کارکرد محاسبه و پرداخت می شود.

معایب محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد عبارتند از:

• با توجه به اینکه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد محاسبه شده و کمتر از کارکرد کامل می باشد، دستمزد مشمول کسر حق بیمه نیز کمتر از حقوق کامل می شود و بنابراین کارکرد در لیست بیمه کمتر از تعداد روزهای ماه ثبت می شود. این امر در آینده می تواند مشکلاتی را برای کارفرما ایجاد کند. به عنوان مثال ممکن است تامین اجتماعی با درنظر گرفتن تمام وقت بودن اشتغال کارگر، کارکرد کمتر را قبول نکند و به علت پرداخت حق بیمه کمتر کارفرما را جریمه کند. البته در صورت جریمه شدن توسط تامین اجتماعی، کارفرما می تواند مستندات حضور و غیاب را در جلسه هیات تشخیص مطالبات تامین اجتماعی مطرح کند تا مورد بررسی و کاهش بدهی تامین اجتماعی گردد.
• همچنین، کاهش تعداد روز کارکرد در ماه می‌تواند در کارکرد سالانه پرسنل و محاسبه سنوات، عیدی و پاداش پایان خدمت نیز مؤثر باشد. بدین صورت که عیدی و سنوات را با توجه به کارکرد سالانه دریافت می کنند.
• از معایب این روش برای کارگر نیز این است که سابقه بیمه وی کمتر از کارکرد کامل می شود. به عنوان مثال اگر بخواهد از بیمه بیکاری استفاده کند ممکن است به علت سابقه بیمه کمتر از یک سال در آخرین کارگاه، شرایط استفاده از بیمه بیکاری را نداشته باشد.

در این روش ابتدا حقوق و مزایای کامل بدون درنظر گرفتن کسر کار محاسبه می شود. سپس با محاسبه تعداد ساعات کسر کار مبلغ کسر کار محاسبه و از حقوق کسر می گردد. به این روش محاسبه، روش محاسبه کسر کار ساعتی نیز گفته می شود. مهمترین نکته در اینجا محاسبه درست تعداد ساعات کسر کار می باشد. در محاسبه ساعات کسر کار باید توجه داشته باشید که طبق قانون کار برای روزهای تعطیل رسمی و جمعه ها، بدون کار کردن مزد در نظر گرفته شده است. این یعنی کسی که به صورت تمام وقت و کامل کار کند، مستحق دریافت مزد تمام روزهای تعطیل می باشد. اگر کمتر کار کند و کسر کار داشته باشد، علاوه بر ساعات کسر کار، به همان نسبت از ساعات روزهای تعطیل نیز کسر خواهد شد. بر این اساس فرمول محاسبه تعداد ساعات کسر کار به این صورت است:

برای محاسبه مبلغ کسر کار لازم است ابتدا مبلغ کسر کار ساعتی را محاسبه کنید و سپس عدد حاصل را در تعداد ساعات کسر کار که از فرمول بالا بدست آمده ضرب کنید.

مبلغ کسر کار ساعتی برابر با مبلغ مزد و مزایای یک ساعت کار عادی می باشد. منظور از کار عادی این است که مزایای تبعی شغل مانند شب کاری، حق ماموریت و ... در نظر گرفته نمی شود. در واقع در محاسبه مبلغ کسر کار می بایست کل مزد و مزایا شامل مزایای به تبع شغل و شاغل را در نظر گرفت.

مزایا و معایب روش کم کردن کسر کار از حقوق و مزایای کامل

مزیت این کار این است که در این روش حق بیمه بر اساس کارکرد کامل محاسبه و پرداخت می شود و دیگر مشکلات احتمالی تامین اجتماعی بابت کارکرد کمتر برای کارفرما وجود ندارد. همچنین برای کارگر هم کارکرد کامل در سابقه بیمه وی رد می شود. علاوه بر این، پیچیدگی های محاسبه سنوات، عیدی و پاداش پایان خدمت بر اساس سابقه نیز در این روش وجود ندارد.

از معایب این کار پرداخت حق بیمه بیشتر می باشد. علاوه بر این در ثبت سند حسابداری کسر کار نیز می بایست دقت شود. زیرا در اینجا کسر کار یک درآمد غیر عملیاتی است که واریزی بابت آن وجود ندارد. لذا در هنگام ثبت سند حسابداری حقوق و دستمزد، کس کار را می بایست در حساب معین درآمدهای غیر عملیاتی ثبت کرد.

یکی دیگر از معایب این روش عدم تطابق آن با قانون کار است. ماده ۴۵ قانون کار کسر کار را جز‌ء مواردی که کارفرما می تواند از مزد کارگر برداشت نماید، نیاورده است. علاوه بر این در ماده ۴۴ قانون کار آمده است که چنانچه کارگر به کارفرمای خود مدیون باشد ، در قبال این دیون، تنها می توان مازاد بر حداقل مزد را به موجب حکم دادگاه برداشت نمود، در هر حال این مبلغ نباید از یک چهارم کل مزد کارگر بیشتر باشد. بنابراین این روش کسر کار از لحاظ قانون کار ایراد دارد.

همانطور که در بخش قبل مطرح شد، مبلغ هر ساعت کسر کار برابر مبلغ مزد و مزایای یک ساعت کار عادی می باشد. نکته مهم در اینجا این است که تمام حقوق و مزایایی که در ساعات کار عادی تعلق می گیرد در محاسبه مبلغ کسر کار ساعتی در نظر گرفته می شوند. اما مزایای تبعی مزد از قبیل: اضافه کاری، شب کاری، حق ماموریت و ... در محاسبه حقوق ساعتی مبنای محاسبه کسر کار در نظر گرفته نمی شوند.

با استفاده از فرم محاسبه آنلاین کسر کار بیدبرگ می توانید مبلغ هر ساعت کسر کار ۱۴۰۴ را به راحتی محاسبه کنید. به عنوان مثال مبلغ هر ساعت کسر کار برای کارگر مجرد با سابقه کمتر از یک سال در سال ۱۴۰۴ برابر ۶۰۸,۹۵۷ ریال می باشد.

فیش حقوقی یکی از مهمترین اسناد برای مستند سازی روابط بین کارگر و کارفرما می باشد. هر آیتمی که در حقوق و مزایا تاثیر داشته باشد در فیش حقوقی مشخص می شود و این باعث ایجاد شفافیت مالی می گردد. کسر کار یکی از عواملی است که جایگاه آن در فیش حقوقی دارای اهمیت می باشد. کسر کار را در فیش حقوقی به دو روش می توان منظور کرد:

1. محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد
2. کم کردن کسر کار از حقوق و مزایای کامل

در روش اول با در نظر گرفتن ساعات کسر کار، نسبت کارکرد به ساعت موظفی را محاسبه می کنیم، سپس حقوق و مزایا را در نسبت کارکرد ضرب می کنیم. در روش دوم ابتدا بدون در نظر گرفتن کسر کار، حقوق و مزایای کارکرد کامل را محاسبه می کنیم. سپس به نسبت ساعت کسر کار، از جمع حقوق و مزایای حالت کامل کسر می‌شود.

در صفحه فیش حقوقی آنلاین بیدبرگ محاسبات مربوط به کسر کار و نسبت کارکرد در نظر گرفته شده است. شما می توانید با تکمیل فرم مربوطه، فیش حقوقی را براساس حقوق و مزایای مدنظر و میزان کارکرد به صورت رایگان دانلود کنید.

کسر کار و مرخصی دو مفهوم کاملا متفاوت هستند. مرخصی با اجازه کارفرما و بدون کسر حقوق انجام می شود،‌ در حالی که کسر کار معمولا بدون هماهنگی و اجازه کارفرما می باشد و با کسر حقوق همراه است.

کسر کار و غیبت نیز تا حدودی شباهت هایی با هم دارند. اما می توان گفت غیبت همیشه منجر به کسر کار نمی شود و در برخی حالت ها ممکن است کسر کار محسوب نشود. اگر غیبت باعث کم شدن ساعت کارکرد از ساعت کار موظفی شود کسر کار خواهد بود. علاوه بر این غیبت علاوه بر کسر کار، عواقب دیگری نیز دارد که ممکن است به فسخ قرارداد و اخراج کارگر منجر شود.

در بخش های قبل در مورد روش های مختلف محاسبه کسر کار و مزایا و معایب هر یک صحبت کردیم. یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب این روش ها نقش کسر کار در سابقه بیمه می باشد. در روش محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد، برای ساعات کسر کار، حقوق و مزایا محاسبه نمی شود. بنابراین سابقه بیمه نیز به نسبت تعداد روزهای کارکرد محاسبه خواهد شد.

ساعات کسر کار اگر در حدی باشد که یک روز کاری کامل را کاهش دهد، ممکن است بر سابقه بیمه تاثیر بگذارد. اما از آنجایی که حق بیمه در لیست بیمه به صورت روزانه محاسبه و پرداخت می شود، در صورتی که کسر کار کمتر از یک روز باشد، در لیست بیمه در نظر گرفته نمی شود. به همین ترتیب در صورتی که روزهای کارکرد پس ار کم کردن کسر کار، مضربی صحیحی از روز نباشد،‌ از آنجایی که در لیست بیمه نمی توان برای روز کارکرد عدد اعشاری وارد کرد، بهتر است روز کارکرد را به عدد بیشتر گرد کنیم (round up). به عنوان مثال اگر روز کارکرد ۲۸.۳ بود، عدد ۲۹ روز را در نظر بگیریم.

در روش کم کردن کسر کار از حقوق و مزایای کامل، با توجه به اینکه حقوق و مزایا برای کارکرد کامل محاسبه می شود و سپس کسر کار در قسمت کسورات کسر می گردد، تعداد روز کارکرد به میزان تعداد روزهای ماه در نظر گرفته می شود و در لیست بیمه نیز کارکرد کامل رد می شود.

همانطور که مطرح شد محاسبه کسر کار پرسنل به دو روش انجام می شود:

1. محاسبه حقوق و مزایا به نسبت کارکرد
2. کم کردن کسر کار از حقوق و مزایای کامل

در روش اول نیازی به ثبت کسر کار در سند حسابداری حقوق و دستمزد نیست و حقوق و مزایای ناخالص به نسبت کارکرد محاسبه و ثبت می شود. به عنوان مثال اگر حقوق و مزایای ناخالص با فرض حقوق کامل ۱۰ میلیون تومان باشد و مبلغ ۲ میلیون تومان بابت کسر کار از حقوق کارگر کسر گردد، در سند شناسایی، حقوق و مزایای ناخالص ۸ میلیون تومان ثبت می شود. کسورات بیمه و مالیات نیز بر اساس همین مبلغ محاسبه و ثبت می شود.

در روش دوم حقوق و مزایا به صورت کامل محاسبه می شود و سند شناسایی بدون درنظر گرفتن کسر کار ثبت می شود. اما در سند پرداخت حقوق، مبلغ کسر کار به عنوان یک درآمد غیر عملیاتی ثبت می شود. در جدول زیر ثبت حسابداری کسر کار به این روش را مشاهده می کنید: